Hygiëne en Gezondheid

Voor wat betreft hygiëne en gezondheid blijft er in Gambia nog veel te wensen over. Ondanks dat vele organisaties, uit voornamelijk Europa maar ook de Gambiaanseoverheid zelf, is er nog veel werk aan de winkel. Oorzaken zijn te vinden in; onvoldoende aantallen medici, onvoldoende en/of slecht uitgeruste klinieken,  geen of weinig opleidingscapaciteit, slechte of geen watervoorzieningen, slechte huisvesting, geen algemene gezondheidsverzekering en gebrek aan geld om medische zorg te kunnen betalen. 

                                                                 Zwerfvuil

In Gambia bestaat geen reguliere vuilnis ophaaldienst. Het gevolg is dat er veel zwerfvuil ontstaat wat een oorzaak vormt ten nadele van de hygiëne. Op vele plaatsen, zeker waar de woongelegenheid beneden peil is, tieren ongedierte en bacteriën welig. Ziekten en ontstekingen kunnen dan ook niet uit blijven. De afgelopen jaren is hier enigszins verbetering in gekomen enerzijds doordat de overheid regelmatig met militaire en delinquente hulp zwerfvuil verzamelt, opruimt en verbrand. Daarnaast zijn er ook enkele particuliere initiatieven, meestal van uit de hotels en restaurants, welke afval per vrachtwagen ophalen en afvoeren. Op zich wel een pluspunt maar als je de afvalberg ziet waar gestort wordt dan wordt je daar niet vrolijk van. Er gebeurt dus iets maar eigenlijk is het niets! Het betreft enkele procenten van het totaal. De bevolking zit met hun afval en gooien dit gewoonte getrouw buiten. Hier valt nog veel te verbeteren.  

                                                             Voorbeelden

Een aantoonbaar  voorbeeld waar het gaat om het ontlopen van de nodige hygiëne  is het voorbereiden oftewel het koken van eten. Zeker landinwaarts vindt dat plaats in een kookhut van 2 bij 2 meter met een houtvuur op de grond. Degene die hiermee is belast staat en ademt continue  in atmosfeer van dikke rook. Dit geeft een soortgelijk effect alsof je dagelijks een doos sigaren oprookt.

Andere gebruiken zijn de black toilets zonder persoonlijke hygiënische schoonmaakmogelijkheden en waarbij muggen vrij spel hebben en ondiepe waterputten waarin zich ziekteverwekkende bacteriën bevinden. Bacteriën welke vooral oogproblemen en zelfs blindheid kunnen veroorzaken.  

                                                                 Ziekten

Ziekte nummer één in Gambia is Malaria welke door besmette muggen wordt overgebracht. Zeker tijdens en direct na de regentijd ligt dit gevaar op de loer. In eerste instantie voelen mensen zich niet lekker, een beetje grieperig. Door een eenvoudig testje bij diverse klinieken wordt voor relatief weinig geld, medicijnen verstrekt. (D 150 / € 3)   Maar de meeste mensen bezoeken de testlocaties niet, of te laat en van het verkrijgen van medicijnen is dan ook geen sprake. Oorzaak is enerzijds de grote afstanden naar zo’n kliniek maar anderzijds door het gebrek aan of  er geen geld voor over hebben. Tot het moment dat zij ernstig ziek worden, veel afvallen en niet meer kunnen functioneren is het vaak te laat om naar een dokter te gaan. Het resultaat is dat men binnen enkele dagen steeds zieker wordt. Elk jaar blijken er vele sterfgevallen doordat er in veel gevallen te lang wordt gewacht voor een gang naar een dokter.

Naast malaria komt Hepatitis A, Tyfus, diarree en bronchitis regelmatig voor. Door slechte woonomstandigheden waarbij mensen vaak in vochtige ruimten op de grond liggen komt bronchitis veelvuldig voor. Zeker kinderen hebben hier vaak onder te lijden.

Door het drinken en wassen met en in vervuild water komt diarree, hepatitis A en tyfus regelmatig voor. Zelfs blindheid en overlijden is hier het gevolg van. Bij dit alles is de noodzakelijke gang naar een dokter niet op tijd aan de orde.

Gebit verzorging is bijna geheel niet aan de orde. Het poetsen van tanden is geen dagelijks gebeuren. Ouders, leraren en zelfs doktoren letten hier niet op. Rotte tanden en kiezen is dan ook een normaal verschijnsel. In geval van kiespijn is er maar één remedie; Trekken!

Al deze ziekten hebben te maken met het aanwezige klimaat en hygiënische omstandigheden maar andere oorzaken zijn het ontbreken van voldoende geld, klinieken, artsen, medicijnen, kortom medische zorg. Bijkomend probleem is dat zo’n 60% van de bevolking bij ziekte in eerste instantie kiest voor een bezoek aan de Maraboe. Soms bij eenvoudige klachten kunnen door hem voorgeschreven natuurlijke producten resultaat geven maar meestal geeft hij na zijn gestelde diagnose oplossingen zonder baat bij de patiënt. De afgelopen decennia is de algemene medische zorg iets verbetert maar nog lang niet genoeg. In diverse ziektegevallen ondersteunt EVK-Afrika door het verstrekken van de benodigde medicijnen en het brengen van zieken naar doctoren/klinieken om daarna de rekening te voldoen.

                                                                Letsel 

Wie helpt hem?

 In geval dat mensen letsel oplopen zoals wonden, ontstekingen of breuken dan probeert men over het algemeen deze met “lapmiddelen” te genezen. Dit lukt bijna nooit, is gevaarlijk en is vaak oorzaak van vergroeiingen en ontstekingen. Daarna of gelijktijdig wordt de Maraboe opgezocht. Wanneer het eenvoudig letsel betreft zou deze hulp kunnen bieden met lokale kruiden, medicijnen en wondverzorging. Maar vaak komt men van de regen in de drup! Beter is het voor weinig geld een lokale kliniek op te zoeken. Maar jammer genoeg als men dat weinige geld niet heeft of het er niet voor over heeft dan blijft er niets anders over. Natuurlijk zijn er ook nog particuliere klinieken welke voor de gemiddelde Gambiaan veel te duur is. Beter gesitueerden en vakantiegangers maken daar wel gebruik van.  

                                                                Maraboe

Veel mensen in Afrika, zeker de meerderheid bezoeken als zij iets mankeren de maraboe, een medicijnman met inheemse geneeskunsten en occultische toepassingen in plaats van wel opgeleide medici. Uiteraard heeft de geschiedenis geleerd dat dit soort geneesheren kruiden en planten in diverse vormen toepassen welke zeker zinvol en geneeskrachtig zijn. Maar ook passen zij zeer dubieuze behandelmethoden en voorschriften toe met een nadelige afloop. Vele voorbeelden zijn hierin te noemen. Maar goed, het zit in de cultuur en het spirituele geloof van de Afrikaanse bevolking. Desondanks heeft gelukkig een deel van de bevolking de afgelopen decennia de weg naar opgeleide medici en klinieken gevonden.